کاردرمانی ذهنی کودکان
کاردرمانی ذهنی یکی از راهکار درمانی است. استفاده از خدمات کاردرمانی ذهنی محدودیت سنی ندارد. بزرگسالان و کودکان متناسب با نیازشان می توانند از اقدامات کاردرمانی ذهنی استفاده کنند. در این مقاله به نقش کاردرمانی ذهنی در توانمندسازی افراد می پردازیم.
کاردرمانی ذهنی چیست ؟
کاردرمانی ذهنی یکی از شاخه‌های مهم کاردرمانی می‌باشد که به درمان و کاهش مشکلات ذهنی افراد کمک می‌کند. با بهره‌گیری از متدهای تخصصی به آموزش مفاهیم شناختی و تقویت مهارت‌ها و کارکردهای اجرایی مغز در زمینه ذهنی و درکی می‌پردازد.
نوعی درمان تخصصی‌تر هم در این نوع کاردرمانی وجود دارد به نام کاردرمانی ذهنی – آموزشی که در این بخش آموزشی؛ کودکان با مفاهیم رنگ‌ها، میوه‌ها،حیوانات، مشاغل و مجموعا مفاهیم پیش دبستانی آشنا می‌شوند. حتی شما میتوانید با انجام تمرینات کاردرمانی ذهنی به کودکان شانس زندگی بهتر را بدهید.
کاردرمانی ذهنی چه کاربردی دارد؟
از خدمات کاردرمانی ذهنی برای بسیاری از اختلالات می توان استفاده کنید از جمله:
- اختلالات نافذ رشد از جمله اوتیسم
- اختلال کم توجهی یا بیش فعال
- فلج مغزی
- ضربه مغزی
- اختلالات یادگیری مانند اختلال در خواندن و نوشتن، اختلال دیکته نویسی، اختلال در محاسبات ریاضی و …
- ضعف در مهارت‌های ترسیمی
- تاخیر رشدی کودکان
- کودکان کم توان ذهنی
- مشکلات درکی شناختی
- اختلالات مخچه‌ای اختلالات رفتاری مانند پرخاشگری ، ناخن جویدن و …
- سندرم‌های ژنتیکی مانند سندرم داون
- استرس و اضطراب شدید
- فوبیا
- شیزوفرنی
- اختلال حواس و حافظه
- مشکلات ارتباطی
- وسواس فکری _ عملی
- مشکلات روحی همچون افسردگی
- سکته مغزی
- پارکینسون
روش ها و ابزارهای کاردرمانی ذهنی
کاردرمانگران در ابتدا فرد را ارزیابی می کنند. ارزیابی شاید چند جلسه طول بکشد. بعد از ارزیابی فرد کودک یا بزرگسال و تشخیص نیاز فرد برنامه درمانی کودک را طراحی می کنند. در برنامه درمانی از روش و ابزارهای کاردرمانی ذهنی مختلف استفاده می کنند. از جمله روش های کاردرمانی ذهنی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
حسی حرکتی (Sensory motor approach)
این رویکرد بیشتر زمینه‌های حرکتی را شامل می‌شود. به عنوان نمونه اختلال هماهنگی رشدی تا 5 سالگی ظاهر می‌شود و تظاهر حرکتی دارد ولی بعدا نیز به اختلالات یادگیری منجر می‌شود. مقصود اصلی رو تکامل رشدی و حرکتی می باشد.
درکی حرکتی (perceptual motor)
در این سطح حرکات کودک معنی و مفهوم درکی و شناختی دارد و بیشتر جنبه‌های حرکتی که همراه با برنامه ریزی و طرح می‌باشد.مناسب برای کودکانی که به مهد کودک می‌روند و نیازمند مهارت‌های سطح بالاتر می‌باشند. اوج این فعالیت دوران پیش دبستانی و مدرسه می‌باشد.گره زدن یکی از فعالیت‌هایی احتیاج به آشنایی دارد.
یکپارچگی حسی (sensory integration)
در این رویکرد کودک مرکز فعالیت قرار دارد. یکپارچگی حسی یک فرآیند عصبی رفتاری است.حاصل آن یک رفتار شکل می‌گیرد اطلاعات حسی که لازم و کافی برای یک رفتار است از قسمت‌های گوناگون مغز باهم یکپارچه می‌کند که در نتیجه یک رفتار انطباقی شکل می‌گیرد.( مانند بازی و ارتباط با همکلاسی‌ها)
شناختی (cognitive)
اختصاصا روی جنبه‌های شناختی( توجه، حافظه، حل مسأله، کاردهای اجرایی) متمرکز است. کاردرمانگر هر چیزی را که مانع انجام فعالیت‌های طبیعی فرد باشد تغيير می‌دهد. او در محیط زندگی و کار شخص تغییراتی می‌دهد تا او بهتر بتواند زندگی کند. در نوع کار فرد تغییراتی می‌دهد تا بهتر بتواند از عهده وظیفه‌های محوله خویش برآید. ابزارهای خاصی به شخص می‌دهد تا او با کمک آن‌ها بتواند بهتر کارهایش را انجام دهد و مهارت‌های شخص را در انجام فعالیت‌هایش افزایش می‌دهد.
نقش خانواده‌ها در درمان مشکلات ذهنی کودکان
خانواده ها در مسیر توانبخشی از جمله کاردرمانی ذهنی نقش مهمی دارند. خانواده با انجام تمرینات کاردرمانی در منزل می توانند مسیر کاردرمانی را برای کودکان و بزرگسالان راحت تر کنند.
کاردرمانی ذهنی در منزل برای کودکان و بزرگسالان با شیوه های مختلف انجام می شود. در کاردرمانی ذهنی در منزل برای کودکان معمولا به خانواده ها انواع بازی را معرفی می کنند. بازی در کاردرمانی ذهنی کودکان نقش مهمی دارد.
خانواده‌ها در منزل برای انجام تمرینات کاردرمانی ذهنی می‌توانند از انواع بازی استفاده کنند تا کودکان مهارت‌های ذهنی لازم برای داشتن زندگی خوب را کسب کنند.
ارتباط کاردرمانگر با خانواده
کاردرمانگران برای تحقق اهداف کاردرمانی شان نیاز به پتانسیل خانواده ها دارند. کاردرمانگران برای شناخت پتانسیل خانواده نیاز به برقراری ارتباط دارند. خانواده ها در ارتباط با کاردرمانگران می توانند با نقش خود آشنا شوند و مهارت های لازم را کسب برای انجام تمرینات کاردرمانی ذهنی در منزل را کسب کنند.
