گفتاردرمانی در تاخیر کلامی در گفتاردرمانی افسریه دل آرام
تاخیر کلامی کودک زمانی است که او نمی تواند در نقاط عطف به رشد مورد انتظار در گفتار برسد.
تاخیر کلامی دو وجه اساسی دارد هم در بیان کلمات به تعداد مورد انتظار مشکل وجود دارد و هم فرایند درک کلامی با اشکال مواجه است.
یعنی شاید بتواند کلمات را بیان کند اما به تناسب سن؛ در درک معنای کلمات و استفاده از آنها و درک متقابل کلام دیگران هم با اشکال مواجه می شود.
تاخیر در گفتار می تواند نشان دهنده مشکل در دهان، زبان یا کام باشد. این مشکلات مانع می شود تا کودک بتواند صداها را به راحتی ایجاد کند. در سنین پایین تر با مشکلات بلع و تغذیه خود را نشان می دهد. در سنین بالاتر در تولید صداهای ل، ر، س، ت، ز این اشکال بیشتر نمود پیدا می کند.
برای اینکه گفتار رخ دهد، پیام ها باید از مغز شما به دهان شما بروند. این پیام ها به ماهیچه ها می گویند که چگونه و چه زمانی حرکت کنند تا صدا ایجاد کنند.
وقتی کودک آپراکسی گفتار دارد، پیام ها به درستی ارسال نمی شود. ممکن است کودک نتواند لب ها یا زبان خود را به روش های صحیح حرکت دهد، حتی اگر عضلاتش ضعیف نباشند.
گاهی ممکن است کودک اصلاً نتواند چیز زیادی بگوید. کودک مبتلا به آپراکسی گفتاری می داند که چه می خواهد بگوید. مشکل این نیست که کودک چگونه فکر می کند، بلکه این است که چگونه مغز به ماهیچه های دهان می گوید که حرکت کنند.
کودک نوپایی که نمی تواند خوب بشنود یا گفتار شما را به صورتی دیگر می شنود، در تشکیل کلمات مشکل پیدا می کند. یعنی کودک باید حتما خوب بشنود تا به بیان خوبی هم برسد.
یکی از نشانه های کم شنوایی این است که فرزند شما وقتی نام شخص یا شیئی را می گویید توجهی نشان نمی دهد، اما اگر از ژست های بدنی استفاده کنید او واکنش صحیح نشان می دهد.
با این حال، علائم کاهش شنوایی ممکن است بسیار ظریف باشد و شما متوجه نشوید. به همین جهت سنجش دقیق شنوایی در کودکان وقتی نشانه ای از این دست بروز می دهند، ضروری است.
زمانی که کودک داده های کلامی، شناختی، عاطفی، حسی و غیره را از محیط دریافت نمی کند ممکن است دچار تاخیر کلامی شود.
محیط نقش مهمی در رشد گفتار و زبان دارد. کودک باید محرکهای متفاوتی را در محیط پیرامون خود ببیند و تجربه کند تا بتواند به مرور زمان با تقلید و پردازش از آنها برای برقراری تعامل استفاده کند.
بازی نکردن، صحبت نکردن، کتاب و شعر نخواندن و به طور کلی بی توجهی والدین یا عدم تحریک کلامی کودک می تواند کودک را از رسیدن به نقاط عطف رشد باز دارد.
مشکلات گفتاری و زبانی و تاخیر کلامی از جمله نشانه های اصلی است که با اختلال طیف اوتیسم دیده می شود.
البته علائم دیگری هم وجود دارد مثلا ؛ تکرار عبارات به جای ایجاد عبارات، رفتارهای تکراری، اختلال در ارتباط کلامی و غیرکلامی، اختلال در تعامل اجتماعی، نوسانات در کیفیت گفتار و زبان و غیره.
برخی از اختلالات عصبی می توانند بر عضلات ضروری برای گفتار تأثیر بگذارند و باعث تاخیر کلامی کودک شوند.
مانند؛ فلج مغزی، دیستروفی عضلانی، آسیب تروماتیک مغز و غیره .به طور کلی فلج مغزی، کم شنوایی یا سایر ناتوانی های رشدی نیز می تواند بر گفتار تأثیر بگذارد.
در بسیاری از موارد ممکن است تاخیر کلامی کودک به علت کم توانی ذهنی او باشد. اختلالی که با عملکرد هوشی زیر حد طبیعی و اختلال در مهارتهای انطباقی (مهارتهای لازم برای زندگی روزمره؛ مهارتهای حرکتی، شناختی، کلامی، رفتاری و ارتباطی) مشخص میگردد.
زمانی که کودک نمی تواند به درستی محرکهای محیطی را دریافت کند و پاسخ به موقع و مناسبی به آنها بدهد، یعنی دچار اشکالات پردازشی است. این اشکالات هم می توانند باعث تاخیر کلامی کودک شوند. یعنی همزمان در درک و دریافت و ارائه بازخورد مشکل وجود دارد..
روانپزشک و یا متخصص مغز و اعصاب اطفال از طریق ارزیابی دقیق بالینی و مصاحبه با خود شما، علت اصلی تاخیر کلامی کودک را به شما خواهد گفت.
والدین می بایست علت اصلی مشکل را در فرزندشان بدانند چون اینگونه با پذیرش وضعیت کودک؛ هم انتظاراتشان را نسبت به او متعادل می کنند و هم می توانند با اقدام به موقع کمک موثرتری برای کودکشان باشند.
بسیاری از متخصصین به شما خواهند گفت؛ اگر کودکتان حرف نمی زند بعدا به مرور زمان صحبت خواهد کرد. چنانچه این فرضیه صحیح باشد و کودک در سنین سه، چهار و یا پنج سالگی صحبت کند ممکن است چندین اشکال اساسی دیگر تا آن زمان برایش ایجاد شده باشد.
آیا می دانید در خلال این زمان سکوت برایش چه اتفاقات دیگری می افتد. برای روشن تر شدن مساله لحظه ای خودتان را بدون تکلم تصور کنید، همه در حال صحبت کردن و شما هم میخواهید مشارکت کنید. حتی با مساله ای مخالفت کنید، احساستان و یا مشکلتان را بیان کنید و غیره. بله زبان بدن و نوشتن دو ابزار خوب برای اظهار خودتان می شود.
اما آیا کودک هم چنین مهارتهایی دارد ؟
بنابراين اولين اتفاق ناخوشايند اين است كه كودك شما اشكالات ارتباطي و رفتاری پيدا مي كند؛ پرخاشگر مي شود، جيغ مي زند، پرت مي كند و يا حتي مي زند. چون نياز دارد كه ارتباط بگيرد. حالات مساعد و نامساعدش را براي محيط توصيف كند. بگوید مرا بشنوید و ببینید لطفا.
زماني كه كودك در سن رشد نتواند به اطلاعات شناختي محيط پاسخ مناسبي ارائه دهد، ”این چیه، من اون یکی رو می خوام، چه قشنگه، بده منم بازی کنم…“ ، براي يادگيري هم بي انگيزه مي شود. چون نمي تواند مشاركت مثبتي داشته باشد در نتيجه شناختش هم به درستي رشد نمي كند.
زماني كه نتواند ارتباط كلامي برقرار كند، در پردازش هم دچار مشكل مي شود. يعني به درستي بتواند پاسخ مناسب و به موقع را به محركهاي محيطي بدهد.
”این الان افتاد زمین من چیکار کنم به من چه…”، یعنی اطلاعات محیطی را دریافت، تجزیه تحلیل و سپس بازخورد مناسب دهد.
اينها چند اشكال اساسي است كه با تاخير كلامي همراه مي شود، بله كودك به مدرسه مي رود و شما ممكن است آثار اين تاخير را در بروز اشكالات ارتباطي، رفتاري و حتي يادگيري و … مشاهده كنيد. خب اندکی دیر شده است هم مداخلات درمانی طولانی تر می شود و هم پیشرفت کند تر.
در ادامه شاخص هایی را برای ارزیابی وضعیت گفتاری کودکان آورده ایم. از طریق بررسی شاخص ها در فرزندتان او را بسنجید.کودک هر اشکالی که داشته باشد؛ از طریق مداخلات زودهنگام که برآیند آن رفع اشکالات تا حد ممکن وکسب مهارتهای لازم است، می تواند توفیق بیشتری در زندگی روزمره و بهره گیری صحیح و موثر از کلام و سایر تواناییهایش داشته باشد.
صدا سازي آهنگين.
يک يا دو کلمه را بيان ميکند و صدا سازي آهنگين بصورت تقليد طوطي وار انجام مي دهد.
پ-ب-م-ه- را در حين صدا سازي بيان مي کند 20-2 کلمه را بيان مي کند سعي در جلب توجه ديگران دارد، از اشاره براي درخواستهاي خود استفاده مي کند.
2تا 50 واژه را بيان ميکند جملات 2و3 کلمه را مي گويد از کلمات اسم فعل صفت وضمير؛ من- به من- تو استفاده مي کند.
ف-و را در کلمه ها استفاده مي کند 100 الي 500 کلمه را بيان مي کند عملي را که انجام مي دهد نام مي برد، اسم کامل هر چيز را مي گويد، تلفظ صداهاي غلط در گفتار وجود دارد.
ش-و-ژ را در واژها بکار مي برد 1300 واژه را بيان ميکند جملات 4 الي 5 کلمه اي است، در مورد کسب اطلاعات پرسشهاي گوناگون را بيان مي کند و اتفاقات را شرح میدهد.
س-ز-چ-و-ج-را در کلمه ها به کار ميبرد حدود1500 تا2000 واژه را بيان مي کند، جملاتي را طبق گفتار افراد بزرگسال مي سازد، در مورد کارها اجازه مي گيرد، عذرخواهي مي کند، در مورد کارهایی که ديگران انجام مي دهند پرسش مطرح مي کند، مي تواند بگويد لطفاً، متشکرم و …، جملات بيهوده مي گوييد، گفتار او قابل درک است.
صداهاي س-ش-ل-ف – را به طور صحيح تلفظ مي کند، حدود2000 تا2500 واژه را بيان مي کند، بيان اظهار وجود وگفتار کودک تقريباً آينه اي از گفتار والدين واطرافيان است .
تمامي صداهاي گفتار را به درستي تلفظ مي کند، حدود4000 واژه را بيان ميکند، بيان اظهار وجود، در موقع کسب اطلاعات کاملاً گوش مي دهد، گفتار کودک صد در صد قابل فهم است، تجزيه و تحليل کاملي از پرسشها يي که از او ميکنند دارد، مسائل و خواسته ها و تفکرات خود را ابراز مي کند.
اگر کودکتان در مقایسه با مراحل بالا تاخیر دارد؛ حتما با انجام یک ارزیابی جامع و دقیق در کاردرمانی و گفتاردرمانی دل آرام و یا سایر مراکز کاردرمانی و گفتاردرمانی کودکان با مجوز رسمی از سازمان نظام پزشکی، ابتدا اشکالات را ریشه یابی و سپس اقدام موثر را انجام دهید. رسیدگی به موقع به اشکالات کودکان قطعا از گرفتاری های بیشتر در سنین بالاتر جلوگیری می کند.
تمامی موارد فوق الذکر از طریق مداخلات زودهنگام کاردرمانی و گفتاردرمانی، بهبود قابل ملاحظه ای پیدا می کند.
اما نکته مهم این است؛ تا کنون کودکی با تاخیر کلامی به گفتاردرمانی دل آرام مراجعه نکرده است که صرفا اشکال گفتاری داشته باشد. همیشه تاخیر کلامی مراجعین، اشکالی چند وجهی بوده است.
چون اساسا مهارتهای رشدی کودک می بایست همگن و هماهنگ پیش رود و عدم کارکرد صحیح یکی قطعا بر سایر مهارتها هم تاثیر منفی خواهد گذاشت.
در کاردرمانی و گفتاردرمانی دل آرام با توجه به نتیجه ارزیابی اولیه از ترکیبی از مداخلات درمانی؛ کاردرمانی، گفتاردرمانی، بازی درمانی و ... برای رسیدگی به تاخیر کلامی کودکان استفاده می شود.
بنابراین به جای واگذاری به زمان، تاخير كلامي كودكان را جدي بگيريد و از طريق يك ارزيابي جامع كاردرماني و گفتاردرماني، با شناسايي علل و ريشه اشكالات، به حل و فصل به موقع مشكلات فرزندتان كمك كنيد.
کاردرمانی و گفتاردرمانی دل آرام واقع در محله افسریه تهران آماده ارائه خدمات درمانی تخصصی و ویژه به کودکان است.
برای دریافت مشاوره رایگان برای مشکل تاخیر در گفتار و رزرو وقت می توانید با شماره 09309509439 تماس حاصل فرمایید. کلینیک دل آرام افسریه همیشه پاسخگو و در کنار شما هستیم .